Sirkü No: 102/5-Ek 2
 

MG

AÇIKLAMA 07/102-05-Ek2                                                                         Bursa,09.07.2007

Kur farkına ilişkin düzenlenecek fatura hak. Açıklamalar…

107/102-05 nolu açıklamamızda, 105 nolu G.Tebliğ ile döviz cinsinden yapılan işlemlerde ortaya çıkan kur farkının kdv’ye tabi olduğu şeklindeki belirlemelere yer verilmiş, kur farkına ilişkin olarak düzenlenecek fatura hakkında açıklamalara yer verilmemiştir. (açıklamamız tebliğ kapsamı ile sınırlandırılmış olduğundan)

Bu defa ek olarak yapılmakta olan aşağıdaki açıklamamız ile kur farkına ilişkin düzenlenecek fatura ve konuya ilişkin diğer bilgilere yer verilmektedir.

1.      KUR FARKINA İLİŞKİN FATURANIN  NE ZAMAN DÜZENLENECEĞİ;

Önceki yazımızda açıklandığı üzere, teslim ve hizmet bedelinin döviz cinsinden olması halinde, bedelin vade sonunda  tahsil veya ödenmesi esnasında, döviz kurunun değişmesi nedeniyle ortaya çıkan kur farkı için fatura düzenlenecek ve fatura üzerinde esas malın ait olduğu oran dikkate alınarak  kdv hesaplanacaktır. Dolayısıyla dönem sonlarında yapılan değerlemelerde ortaya çıkan kur farkları için kdv hesaplanmayacak ve  fatura düzenlenmeyecek, bedelin ödenmesi veya tahsili esnasında ortaya çıkan kur farkları için fatura düzenlenecektir.

2.      KUR FARKINA KDV HESAPLANMASI İŞLEMİ, HERTÜRLÜ KUR FARKINI KAPSAYIP KAPSAMADIĞI,

Sadece mal ve hizmet teslimlerinden  kdv’ye tabi olanlar nedeniyle ortaya çıkan kur farkları için kdv hesaplanacaktır. Ayrıca,  mal ve hizmet tesliminden doğmakla birlikte, işlemin aslı kdv’ye tabi olmayan ihracat vb.istisna konusu işlemler ile, kdv’ye tabi olmayan tazminat, cezai şart vb.ödemelerin kendisi kdv’ye tabi olmadığından bu nedenle  ortaya çıkan kur farkları da kdv’ye tabi olmayacaktır. Öte yandan, vadeli ithalat nedeniyle ortaya çıkan kur farkları için de fatura düzenlenmesi ve kdv hesaplanması söz konusu olmayacaktır. Bunun yanında kasa ve bankadaki döviz mevduatları nedeniyle ortaya çıkan kur farkları içinde fatura düzenlenmeyeceği ve kdv hesaplanmayacağı tabiidir.

3.      KDV’NİN NASIL HESAPLANACAĞI,

Prensip olarak kdv, ortaya çıkan kur farkı üzerinden hesaplanmalı ve kur farkına eklenmelidir.. Ancak, Maliye Bakanlığı 2004/14 sayılı sirkülerinde, malın  kdv dahil  bedeli dövize endekslenmiş ise, ortaya çıkan kur farkından iç yüzde ile kdv ayrılması gerektiği belirlemesini yapmış idi.105 nolu tebliğ ile de aksi yönde bir belirleme yapmamış olduğu dikkate alındığında, bu usulün uygulanabileceği, kdv’nin mal bedelinden ayrılarak  dövize endekslenmemiş olduğu durumlarda ise, kur farkı üzerinden kdv hesaplanarak tutara  ilave edilmesi gerekecektir.

4.      ÖDEME VEYA TAHSİLAT ESNASINDA ORTAYA ÇIKAN KUR FARKINDAN,  DÖNEM SONLARINDA TAHAKKUK ETTİRİLEN KUR FARKININ NASIL MAHSUP EDİLECEĞİ,

Ödeme veya tahsilat esnasında ortaya çıkan kur farkı, evvelce  Geçici Vergi dönemlerindeki kur değerlemeleri esnasında ortaya çıkan kur farkını da kapsamakta olduğundan, geçici vergide  hesaplanan kur farkının diğerinden mahsup edilmesi gerekir. Bu konudaki açıklama aşağıda verilen örnekte gösterildiği gibi yapılmalıdır.

Örnek 1; 3.şubat,2007 tarihinde 1.416 usd kdv dahil tutar ile 3 ay vadeli mal satılmıştır. Teslim tarihindeki kur 1,3971 ytl, 2007-01 geçici vergi dönem sonu kur’u 1,3801 ytl, vade sonunda ise 1,3523 ytl’dir.

Yukarıdaki örnekte kdv dahil tutar dövize endekslenmiş olduğundan kur farkı faturası kesildiğinde, bakiye kalmamaktadır.

Örnek 2; 3.şubat,2007 tarihinde 1.200 usd kdv hariç tutar ile 3 ay vadeli mal satılmıştır. Faturaya ilişkin 216 usd kdv, teslim tarihindeki kur üzerinden sabitlenerek 1 ay sonra nakten tahsil edilecektir..Teslim tarihindeki kur 1,3971 ytl, 2007-01 geçici vergi dönem sonu kur’u 1,3801 ytl, vade sonunda ise 1,3523 ytl’dir.

Bu örnekte dövize endekslenen tutara kdv dahil olmadığından, kur farkına ilişkin fatura düzenlendiğinde kdv tutarı kadar borç  bakiyesi kalacaktır.