Sirkü No: 42/11

Bitirmekte olduğumuz takvim yılının sonu itibariyle, işletmelerin mali anlamda yapacağı işlemlerin hatırlatılması amacıyla, aşağıdaki hususlar bilgilerinize sunulmaktadır.

·2001 yılı yevmiye defterine yapılması gereken kayıtlar tamamlandıktan sonra (Dönem sonu işlemleri hariç) 2002 Ocak ayı içerisinde noterde, 2001 yılına ait envanter defterine 2001 yılı Bilanço ve Gelir Tablosu ile envanter kayıtları yapıldıktan sonra 2002 yılı mart ayı içinde noterde, “kapanış tasdikinin” yaptırılması, defterlerin firma lehine delil olabilmesi açısından şarttır.

·İhracat yapan firmalar açısından Demirbaş Amortisman defteri tasdiki yaptırmakta yarar vardır. 2002 yılı için 50 sayfalık bilgisayar sürekli formu (geniş) olarak Aralık 2001 içinde Demirbaş ve Amortisman defteri tasdik ettirilmelidir.

·Önceki dönemlerde karşılık ayrılmış olan Şüpheli Alacaklar içerisinde, içinde bulunulan dönemde tahsilatı yapılmış olanlar varsa, gelir kaydı yapılmalıdır.

·Önceki dönemlerde yapılmış olan reeskont işlemi nedeniyle gelir ve gider yazılan tutarlar ters kayıt ile iptal edilmelidir. Bu dönem için yapılacaksa yeniden hesaplanmalıdır.

·Şirkete ait Teşvik belgesi kapsamında yatırım yapılmakta ise belgenin süresi araştırılarak gerekiyorsa süre uzatım vizesi yapılmalı, yatırım tamamlandı ise kapatma işlemleri yapılmalıdır.(Her iki durumda süre 3 aydır.)

·İhracatçı firmaların, ihracat hasılatlarının (FOB bedel) binde 5’ i oranında bir tutarın götürü gider olarak kaydedilmesi mümkündür. Bu işlem için G.B bilgilerini içeren bir liste hazırlanmalı ve yurda gelmemiş ihracat hasılatlarından mahsup yoluyla giderleştirme yapılmalıdır. Bu uygulamadan ihraç kayıtlı teslimde bulunanların da yararlanacağı tabiidir.

·Aralık 2001 dönemine ait, Telefon, elektrik vb. bazı giderlere ilişkin gelen faturaların tarihleri yeni yıla ait olabilmektedir. Bu gibi durumlar araştırılarak, giderin ait olduğu 2001 yılına (381)hesap karşılığında KDV hariç tutar ile kaydedilmesi, KDV indirimi ise yeni yılda yapılması hususuna dikkat edilmelidir.

·Ödenmeyen SSK primlerinin vergi matrahından indirimi kabul edilmemektedir. (Aralık ayı priminin Ocak ayında ödenmesi normal durumdur.) Yıl içinde ödenmemiş SSK primi olup olmadığı araştırılmalı, varsa gider hesaplarından çıkarılarak ödendiği yıl gider kaydedilmek üzere gelecek yıl giderleri hesabına aktarılmalıdır.(veya kkeg yazılmalı, ödendiği yıl beyanname üzerinde indirim yapılmalıdır)

·Geçmiş yıl karlarının sermayeye eklenmesi halinde stopaj yapılmayacağı, ancak ortaklar tarafından Menkul Sermaye İradı olarak beyan edileceği yönündeki uygulama değişikliğe uğramıştır. Yeni duruma göre dağıtılmayan karların sermayeye eklenmesi halinde, yükseltilen sermayeden ortakların aldığı paylar Menkul Sermaye İradı olarak kabul edilmediğinden Gelir Vergisi Beyannamesine dahil edilmeyecektir. İşletme ve Ortakları açısından avantajlı olan bu durumu uygulamaya geçirmekte yarar vardır.

·Kurumlar Vergisi Beyannamesinin verilmesi gereken süre içerisinde yapılacak Genel Kurul tarafından kararlaştırılması halinde, biten takvim yılı karından işletme çalışanlarına ödenecek temettü ikramiyesi tutarı, karın ait olduğu yıla ait vergi beyannamesinde, Kurumlar Vergisi matrahından indirilir. (Temettü ikramiyesi ücret olarak değerlendirildiğinden ödendiği tarih itibariyle bordo düzenlenerek stopaj yapılacaktır.)

·Aşağıda belirtilen doğrulama ve revizyon işlemleri yapılmalıdır.

- Yıl sonu mizanında yer alan banka hesaplarına ait bakiyeler ile banka cüzdan veya ekstreleri karşılıklı olarak kontrol edilerek doğrulanmalı, (Banka cüzdanı yazdırılmalı veya aralık ayı ekstresi alınmalıdır.)

- Kredi hesap bakiyelerine ilişkin ekstreler temin edilerek işlemler karşılaştırılmalı ve dönem sonu bakiyeleri doğrulanmalıdır. (Ekstre dosyada muhafaza edilmelidir.)

- Alıcı ve satıcı firmalardan C/HS ekstreleri temin edilerek kayıtlar ile karşılaştırılmalı ve varsa gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra bu çalışmalar dosyalanarak muhafaza edilmelidir.

- Takvim yılı sonu itibariyle stokların fiziki sayımları yapılmalı, sayım sonuçları listelenerek yetkililere imzalatılmalıdır. Hazırlanan listenin onaylı bir örneği Yeminli Mali Müşavirliğimize teslim edilmek üzere muhafaza edilmelidir.

- Dönem sonu itibariyle, alınan çek ve senetler listelenmeli, bu kıymetlere ait defter bakiyeleri ile karşılaştırılarak doğrulanmalıdır.

- Dönem sonu itibariyle, vadesi gelecek hesap dönemine sarkan verilen çek ve senetler listelenmeli, bu kıymetlere ait defter bakiyeleri ile karşılaştırılarak doğrulanmalıdır.

(Dönem sonu mevcutları arasında yer alan alınan ve verilen çeklerin 121 ve 321 hesaba virmanlanması unutulmamalıdır.)

- Bankalara ödenen faiz/komisyon giderlerine ilişkin belgelerin temin edilip edilmediği araştırılmalı, belgeler temin edilmelidir.

- İşletme nakit mevcutlarının değerlendirildiği, vadeli mevduat, yatırım fonları, repo vb. işlemlere ilişkin ekstreler temin edilerek, kayıtlar ile karşılaştırılmalı varsa düzeltmeler yapılmalı ve çalışmalar ekstreler ile birlikte dosyalanmalıdır. (Dönem sonu itibariyle vadesi dolmamış mevduat hesaplarında, cari yıla ait faiz tahakkuku yapılması gerektiğiyle ilgili 67 seri nolu K.V. Genel Tebliğinin konuya ilişkin bölümleri Danıştay 4. Dairesince iptal edilmiş, karar Danıştay Dava Daireleri Genel Kurulu tarafından 12.11.2001 tarih ve E.2001/172, K.2001/311 sayılı karar ile onandığından 2001 sonu itibariyle faiz tahakkuku yapılmayacaktır.)

- Şirketin varsa iştiraklerinden yıl içerisinde elde ettiği temettülere (veya bedelsiz hisse senedi) ilişkin belgeler elde edilerek kayıtlara alınması sağlanmalıdır.

- Dönem içerisinde satın alınan MDV’ ların amortisman tablosuna kaydedilip kaydedilmediği, dönem içerisinde satılan MDV’ların amortisman tablosundan silinip silinmediği araştırılarak, varsa düzeltme işlemleri yapılmalıdır.

- Amortisman tablosundaki MDV toplamları ile Birikmiş Amortisman toplamı, yıl sonu mizanı ile karşılaştırılması yapılarak uygunluğu sağlanmalıdır. Varsa farkların açıklaması yapılmalıdır. Yapılan çalışmalara ait işlem ve notlara ait çalışma kağıtları dosyada saklanmalıdır.

- Kasa hesabı gözden geçirilerek, yüksek bakiye veren günler incelenmeli, yüksek bakiye devamlılık arz ediyorsa, adatlandırma yapılarak faiz tahakkuk ettirilmelidir.

- Firma Ortaklarına ilişkin C/HS bakiyelerinin borç kalanı vermemesine dikkat edilmelidir. Borç bakiyesinin dönem içinde devamlılık arz ettiği süreler var ise, faiz tahakkuk ettirilmelidir.