Sirkü No: 88/04
 

Akaryakıt istasyonlarında pompalara bağlanan  “Ödeme Kaydedici Cihazlar “ kullanılarak yapılan bazı tür satışların nasıl belgeye bağlanacağı hususlarında açıklayıcı bilgilere (58 ve 59 nolu Genel tebliğ kapsamında) aşağıda yer verilmektedir.

A. BELGE DÜZENİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR

Taşıt tanıma sistemi ile yapılan akaryakıt satışları;

“Taşıt tanıma, Müşteri tanıma  vb. otomasyon sistemleri kullanılarak yapılan akaryakıt satışları için düzenlenecek ödeme kaydedici cihaz fişleri üzerinde, diğer bilgilerin yanısıra “ TAŞIT VEYA MÜŞTERİ TANIMA SİSTEMİ FATURAYA DÖNÜŞTÜRÜLECEK” ibaresi yer alacaktır. Bu şekilde düzenlenecek fişlere ait bilgiler, günlük Z raporlarının ve mali hafızaların ayrı bir bölümünde  görülecektir.

Bu sistem kapsamında yapılacak olan satışlara ilişkin fatura eskiden olduğu gibi 7 günlük süre içersinde ve ait olduğu ay’ı aşmayacak şekilde düzenlenecektir.

Ödeme Kaydedici Cihaz Fişi Yerine Fatura İstendiği Zaman Yapılması Gerekenler

Ödeme kaydedici satış fişi düzenlenerek yapılan satışa karşılık;

a)      Müşterinin istemesi halinde satış tutarına bakılmaksızın fatura düzenlenmelidir.

b)      Satış tutarının 520 YTL’yi aşması halinde müşteri istememiş olsa dahi, fatura düzenlenmelidir.

Her iki  durumda da ödeme kaydedici cihaz fişinin aslı iptal edilerek düzenlenen faturanın alt nüshasına eklenecektir.

Akaryakıt pompalarından taşıtlara yapılmayan satışlarda (bidon,varil vb) ödeme kaydedici fişe ne yazılacağı hakkında;

Bu tür satışlarda plaka numarası yerine; müşterinin ismi veya ünvan bilgileri girilecektir.

Akaryakıt İstasyonu tarafından 520 YTL’yi aşmayan  satışlar karşılığında düzenlenmiş olan Ödeme kaydedici cihaz fişinin, müşteri tarafından yasal defterlerinde gider belgesi olarak dikkate alınıp alınamayacağı hak;

Maliye Bakanlığınca 58 nolu ÖKCKMHK genel tebliğinde (1/d) yapılan açıklamalara göre, 520 YTL ve altındaki satışlar için düzenlenen ödeme kaydedici cihaz fişleri, müşteri tarafından gider belgesi olarak dikkate alınabilecektir.

“Pompadan satış” tan başka amaçlar ile akaryakıt çekişi yapılması halinde düzenlenecek belgeler;

Akaryakıt pompalarından “pompadan satış” tan başka amaçlar ile akaryakıt çekişinin olması halinde, düzenlenecek cihaz fişinin üzerinde, plaka bilgisi bölümüne çekiş ne amaçla yapılmışsa “ test, sevk vb” yazılacaktır. Bu işlemden kaynaklanan tutar Z raporunda satış işlemi olarak raporlanmayacağından, bu işlemin mahiyetine uygun belge düzenlenmelidir. Örneğin test amacı ile çekiş yapılmışsa fatura düzenlenmeli ve istasyon giderlerine kaydedilmelidir. Eğer çekiş müşteri işyerine teslim akaryakıt satışı için ise, sevk irsaliyesi ve fatura düzenlenmelidir.

Satışın gerçekleştiği anda ödeme kaydedici fiş’in düzenlendiği, ancak müşteri ile haftalık, aylık vb devrelerde hesap görüldüğü ve faturanın bu devreler itibariyle düzenlendiği durumlarda ne yapılacağı hakkında ;

Bu tür satışların özü itibariyle taşıt tanıma sisteminden farkı yoktur. Ancak sistem bu tür satışlar için sadece taşıt tanıma kapsamında yapılmakta olanları tanımakta, veresiye vb. satışlar için cihaz üzerinde her hangi bir tanımlama bulunmamaktadır.

Bir başka yol olarak ise, bu tür satışlara ait cihaz fişlerini iptal ederek 7 gün içersinde faturaya dönüştürmek olabilir.( asıllarını faturanın 2.suretine ekleyerek) Ancak, yazımızın önceki bölümlerinde  açıklandığı üzere fiş iptallerinde asıl olan anında faturaya çevirmektir.  Yüzlerce fişin iptali halinde bunların ne zaman ve hangi fatura karşılığında iptal edildiğini inceleme esnasında ispat etmek büyük sorunlara yol açabilir. Bu nedenle bu sorun şu anda çözülmemiş durumda olup, çözümü için gerek firmalar nezdinde, gerek Akaryakıt Bayii  dernekleri nezdinde Maliye Bakanlığına yazılı başvuru yapmaktan başka bir yol görünmemektedir.

B. KAYIT DÜZENİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR

Akaryakıt İstasyonu İşletmecileri, yasal defterlerine  Ödeme kaydedici cihazlara ait günlük Z raporlarında yer alan satış bilgilerini kaydedeceklerdir. Ancak, bu ay içersinde çeşitli nedenlere bağlı olarak düzenlenmiş olan fatura ve PSV’nın  da kayıtlara alınacağı tabii’dir.

C. CİHAZ ARIZASI HALİNDE YAPILACAKLAR HAKKINDA AÇIKLAMALAR

Sistemin arızalı olması halinde pompaların nasıl kullanılacağı hak.

Arızanın devam ettiği müddet içersinde pompalar manuel olarak çalışmaya devam edecektir.

Pompanın manuel olarak olarak çalıştığı süre içersindeki yapılan satışlara ait bilgilerinin ne olacağı hak.

Bu süre içersinde yapılan satışlara ait bilgiler “ara birim ünitesi” hafızasına  otomatik olarak kaydedilecektir. Bu bilgiler, arızanın giderilmesini müteakip toplam hasılat ve katma değer vergisi itibariyle otomatik olarak ödeme kaydedici cihaz hafızasına kaydedilecek ve Z raporlarında gösterilecektir.

Arızanın ne kadar süre içersinde giderileceği ve arıza bildirim ve kayıt sistemi hak;

Arızanın 48 saat içersinde giderilmiş olması ve onarımı yapan yetkili servis elamanının 3100 sayılı kanuna göre tutmak zorunda olduğu başvuru kayıt defteri ile cihaz ruhsatnamesine, tarih ve saati de belirtmek suretiyle gerekli kayıtları yapması şarttır.

Arızanın devam ettiği süre içersinde yapılan satışlar için hangi belgelerin düzenlenerek müşteriye verileceği hak.

Bu dönemde yapılan satışlar karşılığında fatura ve perakende satış vesikası düzenlenecek olup, bu belgelere, müşteri bilgileri yanında taşıtın plaka numarası da yazılacaktır.