Mahir GENCER
Yeminli Mali Müşavir
mahirgencer@hotmail.com
TRANSFER FİYATLANDIRMASI FORM EK:2 DÜZENLENMESİ
Tarih: 11.04.2008
Kurumlar vergisi mükelleflerince en son 25 Nisan günü verilmesi gereken kurumlar vergisi beyannamesi ile birlikte, bu yıl ilk defa Transfer Fiyatlandırması, Kontrol edilen yabancı kurum kazancı ve Örtülü Sermayeye ilişkin Form EK: 2 ile yabancı para pozisyonuna ilişkin bilgiler tablosu doldurularak e.beyanname ile birlikte gönderilecektir.
Formların doldurulmasına ilişkin Bakanlıkça bugüne kadar herhangi bir açıklama yapılmamıştır. Ayrıca bu formların bir beyanname çalışması kapsamında doğru olarak doldurulması da mümkün değildir. Bunun için kurumların bir transfer fiyatlandırma politikasının olması ve yıl içerisindeki işlemlerinin bu politika doğrultusunda gerçekleştirilmesi gerekir. Maalesef Maliye Bakanlığı mükelleflere bu imkanı 2007 yılı için vermemiştir. Buna rağmen mükelleflerin beyannamelerini gönderecekleri esnada problem yaşamamaları için bugünden çalışma yapmaları faydalı olacaktır.( Öncelikle kurumlar vergisi e.beyannamesi yeni sürümünün internet ortamında güncellenmesi gerekir.)
TRANSFER FİYATLANDIRMASINA İLİŞKİN FORMUN DOLDURULMASI HAKKINDA AÇIKLAMALAR.
(EK 2)
Formu kimlerin dolduracağı hakkında; Bu form ilişkili kişilerle işlemi bulunan bütün kurumlar vergisi mükelleflerince dolduracak ve e.beyanname ekinde gönderecektir. İlişkili kişiler ile işlemi olmayan kurumlar vergisi mükelleflerince form doldurulmayacaktır.
İlişkili kişiler hakkında açıklama; Şirketlerin ortakları, ortakların eş, çocuk ve ana babaları, kayın hısımları, nüfusu altında bulundurduğu kişiler ve benzerleridir. Maliye Bakanlığı 1 sayılı tebliğde bu konunun çerçevesini çok geniş olarak belirlemiş olup, uygulayıcıların işlemlerinin bu kapsamda olup olmadığı hususuna dikkat etmelidirler.
İlişkili kişi ile yapılan İşlemler ifadesi ile ne anlatılmak istendiği; Şirketlerin yukarıda sayılan ilişkili kişiler ile yaptıkları alım, satım, hizmet, imalat ve inşaat, kiralama ve kiraya verme, ödünç para alınması ve verilmesi, ikramiye, ücret ve benzeri ödemeleri gerektiren her türlü işlemi, ilişkili kişi ile yapılmış işlem sayılmakta olup, bu tür işlemi olanlar yukarıda bahsedilen EK 2 formunu doldurmak zorundadırlar.
Kuruma ilişkin Genel Bilgiler Tablosu;
Formun ilk tablosu formu dolduracak kuruma ait bilgilerden oluşmakta olup, doldurulması son derece basittir.
Transfer Fiyatlandırması Kapsamındaki İlişkili Kişilere İlişkin Bilgiler Tablosu;
Bu tabloya yurt içi ve yurt dışında bulunan ilişkili kişi ve kurumların ad veya ünvanları ile vergi kimlik numaraları yazılacaktır. Yurt dışı ilişkili kişinin ayrıca bulunduğu Ülke yazılmalıdır.
Formda yer alan alım satım tutarlarının KDVyi kapsayıp kapsamayacağı hak;
Her ne kadar tebliğde bu konuda bir açıklama yapılmamış da olsa, formdaki işlemlerin defter ve belgeler ile uygunluğu ve transfer fiyatlandırmasındaki emsal bedel kavramı dikkate alındığında bu formun kdv hariç tutarlar ile düzenlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
İlişkili Kişilerle Gerçekleştirilen Transfer Fiyatlandırmasına İlişkin İşlemler Tablosu;
Bu tablo 5 bölümden oluşmakta olup, her bölüme ayrıca işlemin nevine göre satırlar açılmıştır. Örneğin, bir firma üretimde kullanmak üzere satın aldığı hammaddenin bir kısmını ilişkili bir firmaya satması durumunda, bunu tabloda hammadde satışı olarak gösterecektir. Eğer satışı yapan açısından mamul mal olsaydı, bu satışı mamul satırında gösterecek, ilişkili alıcı açısında ise bu mal bir hammadde ise hammadde alımı, ticari mal ise ticari mal alımı şeklinde gösterilecektir.
Bu tabloda her bir satırdaki işlem nevine ait yıllık toplam tutar yazılacaktır. Örneğin, (A) firmasının ilişkili (B) firmasına yıl içersinde farklı tarihlerde 3 fatura ile toplam 100.000 YTL ticari mal (A açısından) satışı, ilişkili (C) firmasına farklı tarihlerde 2 fatura ile toplam 150.000 YTL ticari mal) satışı varsayıldığında,( bu malların ilişkili alıcı firmalar yönünden hammadde olduğu varsayalım) (A) firmasının düzenleyeceği formda bu satışlar, varlıklar bölümünün ticari mal� satırında 250.000 YTL olarak �satım� sütunun altında yer alacaktır. İlişkili alıcı firmaların düzenleyeceği formlarda ise( alıcılar açısından bu malların hammadde olduğu varsayıldığında) , yine �varlıklar� bölümünde (B) açısından �hammadde � satırında 100.000 YTL �alım� sütunu altında ve (C) açısından topluca 150.000 YTL �alım � sütunu altında yer alacaktır. Benzer şekilde kiralamalar veya inşaat işleri ile ilgili alım veya satım tutarları ilgili satırlara yazılmalıdır.
Mali İşlemler başlığı altında �ödünç para/kredi� satırına faiz dahil tutar mı yazılacağı, yoksa faizin ayrı bir satıra mı yazılacağı hususu belirsizdir. Maliye Bakanlığı şifahen sorulan sorulara karşılık, bu satıra sadece ana paranın yazılması, faizin ise aynı başlık altındaki �diğer� satırına faiz olduğu belirtilerek yazılması gerektiği söylenmektedir.
Aynı gruba dahil firmaların birbirleri ile olan mal alım satımı ve kiralama işlemleri �varlıklar� başlığı altında ait oldukları satıra yazılacaktır. Aynı gruba dahil firmaların birbirlerine verdikleri hizmetler ise (tamir, bakım, güvenlik, danışmanlık, muhasebe vb) �Hizmetler� başlığı altında diğer satırına yazılacaktır.
Grup içi hizmetler, genellikle bir dağıtım anahtarı ile grup üyesi firmalara dağıtılan hizmet maliyetleri yazılacaktır. Bu tür hizmetlere örnek olarak grup üyesi bir firmanın gruba dahil bütün firmalara muhasebe, hukuk, yönetim, finansal danışmanlık ve benzeri hizmetlerin verilmesi gösterilebilir. Bu tür işlemler �Diğer İşlemler� başlığı altındaki grup içi hizmetler satırına yazılacaktır.
Şirket ortağına, ortaklık niteliği dikkate alınmadan sadece çalışması karşılığı ödenen ücretler bu forma yazılmayacaktır. Ancak, ortaklık niteliği nedeniyle aldığı huzur hakkı, yön.krl.ikramiyesi veya kardan prim vb. �diğer işlemler� başlığı altında yazılmalıdır. Ancak, şirket ortağına çalışma karşılığı ücretin, emsallerine göre farklılık arz etmesi halinde TF yönünden sorun olacağı akıldan çıkarılmamalıdır.
Bu formu doldurma zorunluluğu için, ilişkili kişiler ile işlem yapmış olmak yeterlidir. İşlemin Transfer Fiyatlamasına aykırı olup olmadığının önemi yoktur.
Tablonun doldurulmasından sonra, tablo toplamı alınmalıdır. Bu tablo toplamları ile arka yüzdeki �Transfer Fiyatlandırmasına Konu Olan İşlemlerde Kullanılan Yöntemler� tablosu toplamlarının birbirine eşit olmasına dikkat edilmelidir.
Transfer Fiyatlandırmasına Konu Olan İşlemlerde kullanılan Yöntemler Tablosu;
Bir önceki tabloda yer alan işlemlerin gerçekleştirilmesinde, hangi transfer fiyatlandırması yönteminin kullanıldığı hususunun açıklanması amacıyla bu tablo düzenlenmektedir. Örneğin, önceki tabloda (A) firması 250.000 YTL satım işlemi gerçekleştirmiş idi. Bu satışlarından (B) firmasına yaptığı satışlar için karşılaştırılabilir fiyat yöntemi, (C) firmasına yaptığı satışlar için maliyet artı yöntemine göre emsal fiyat tespiti yapmış ise, bu tabloda karşılaştırılabilir fiyat yönteminin bulunduğu satırdaki �satım� sütununa 100.000 YTL, maliyet artı yönteminin bulunduğu satırdaki satım sütununa 150.000 YTL yazılacaktır.
Önceki bölümde de açıklandığı üzere, bu tablo toplamları ile önceki tablo toplamlarının birbirine eşit olmasına dikkat edilmelidir.
Kurumun Yurt Dışı İştiraklerine İlişkin Bilgiler;
Tablonun doldurulmasında zorluk yoktur. Sorulan soruların cevaplanması ile tablo doldurulmuş olacaktır.
Örtülü Sermaye Uygulamasına İlişkin Bilgiler;
Bu tablodaki, Aktif toplamı, Toplam Borçlar, Öz Sermaye Tutarı satırları, Kurumun takvim yılı başı (2007 yılı için 31.12.2006 Bilançosu) değerleri dikkate alınarak yazılacaktır. Toplam faiz gideri ve toplam kur farkı giderleri satırlarında da problemli bir durum söz konusudur.
Şöyle ki; bu bölümde ki satırlarda toplam faiz giderleri ve toplam kur farkı giderleri ayrı satırlarda olmasına rağmen, açıklama bölümünde faiz giderleri satırına faiz ve kur farkı toplamı yazılacaktır denmektedir. Aynı açıklamanın kur farkı ile ilgili kısmında ise, örtülü sermaye uygulamasında dikkate alınan borçların yazılacağı ifade edilmiştir. Açıktır ki burada bir karışıklık meydana gelmiş olup, tarafımızca olması gereken faiz giderlerinin kendi satırına, kur farkı giderlerini kendi satırına yazılmasıdır.
Dikkat 1) Bu tabloya yazılacak faiz ve kur farkının ilişkili kişilerle yapılan işlemlerden kaynaklanmış olmaları gerekir. Kurumların, genel olarak finansman temini nedeniyle katlandıkları faiz ve kur farkları bu bölüme yazılmamalıdır.
Dikkat 2) Formun bu tablosu örtülü sermaye şartlarının var olması halinde doldurulmalıdır. Yani, ilişkili kişilerden yapılan borçlanmaların (faizli) öz sermayenin 3 katını aşıyor olması halinde bu tablo doldurulmalı, aksi halde doldurulmamalıdır.
İlişkili Kişilerden (İştiraklerden) Temin Edilen Borçlara İlişkin Bilgiler;
Bir önceki tablonun düzenlenmesinin gerekmediği durumda, bu tabloda düzenlenmemelidir. Bir önceki tablo düzenlenmesi gerekiyorsa bu tabloda düzenlenmelidir.
Ek 2 formunun verilmemesi durumunda VUK .mükerrer 355 .madde hükümlerince 1.490YTL özel usulsüzlük cezası ödenecektir.
Kurumlar Beyannamesi ekinde verilmesi gereken �Yabancı Para Pozisyonuna İlişkin Bilgiler� tablosuna ilişkin bilgilere bundan sonraki yazımızda yer verilecektir.